Annie Proulx en la franca

Pro intensa varbado, preskaŭ ĉiuj aŭdis pri la filmo « Brokeback Mountain ». Ĝin mi ne jam spektis, ĉar familia veturado al kinejo kostas multon, kaj ĉar mi volis unue legi la libron. Espereble la komparo estos kontentiga, ĉar mi tre ŝatis la libron.

Sufiĉe ofte kiam famiĝas filmo, la koncerna libro naskiĝis de noveligo, el la scenario. Ĉifoje temas pri novelo el usona verkistino Annie Proulx, tute ne konata de ordinaraj legantoj kiel mi, en Eŭropo. Cetere la aliajn novelojn ŝiajn la eldonistoj ne kaptis la okazon reeldoniĝi : nur reaperis la mallonga romano, pro la filmo.

La romano trovas fonton en la sesdekaj jaroj, dum dudekjaraj ŝafistoj dungiĝas en la Wyominga montaro por la somera sezono. Kojotoj mortigas la bestojn, necesas konstanta gardado.

Rapide, la viroj intimiĝas. Ekestas vivodaŭra pasio. Ili mem mire konstatas ke kruda deziro estas ne preterlasebla, ke ĝi superŝutas ilin neeviteble. Post plurjara disiĝo, ili decidas renkontiĝi diskrete de tempo al tempo, sed rezignas pri komuna viv-idealo pro konscio, ke ne eblas riveliĝi antaŭ la ĉirkaŭa malestimo : en la mallibera etoso de tiama usono, viro ne meritas vivi se li ne respondas al normaj kriterioj. Kaj fine, homoj arogas al si la rajton interrompi la vivon de la "nenormalulo". Intertempe tio diversloke ne vere ŝanĝiĝis.

Plej impresis la plej pudora rakonto, kvankam per popola kaj kruda parolmaniero : la sentoj estas des pli fortaj ke oni neniam esprimas ilin laŭte, dum la manko de la amato konstante ĉeestas. La herooj ne nepre estas aparte belaj, kleraj, fortaj, aŭ noblanimaj, sed simple veraj.

Eble esperanta traduko estus pli trafa, sed jam tre plaĉis al mi la franclingva traduko. Ĉu usona esperantisto iam provizos nin per bela, neforgesebla traduko ?